Τοποθέτηση της Δ. Αφεντούλη* για το πρόγραμμα «Καλλικράτης»
Συγκεκριμένες προτάσεις για την καλύτερη εξυπηρέτηση του πολίτη κατέθεσε η περιφερειακή σύμβουλος Αν. Αττικής, Δέσποινα Αφεντούλη, κατά τη διάρκεια της 26ης τακτικής συνεδρίασης του Περιφερειακού Συμβουλίου Αττικής, με θέμα: «1. Συζήτηση σχετικά με το Ν. 3852/2010 (Καλλικράτης). Οικονομικά – Θεσμικά προβλήματα και προτάσεις» στις 04/09/2012 στο αμφιθέατρο του Υπουργείου Υποδομών Μεταφορών και Δικτύων (Παπάγου-Χολαργού). Κατά τη διάρκεια της τοποθέτησής της, η κα Αφεντούλη – μεταξύ άλλων- υπογράμμισε:
«Ιδιαίτερα σήμερα που η χώρα μας τελεί υπό ιδιαίτερες πολιτικές και οικονομικές συνθήκες, αλλά και που ως πολίτες βιώνουμε μια εξαιρετικά δυσμενή κατάσταση, δεδομένης και της ευρύτερης κρίσης σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, πιστεύω ότι η Τοπική Αυτοδιοίκηση αποτελεί και πρέπει να αποτελεί τον εγγύτερο προς τον πολίτη θεσμό δημόσιας διοίκησης, με έμφαση στον πολιτικό και κοινωνικό της ρόλο.
Η συνολική ή η επιλεκτική μεταφορά αρμοδιοτήτων προς την Τοπική Αυτοδιοίκηση, χωρίς τα αντίστοιχα κονδύλια, ενώ προβλέπονται βάσει του άρθρου 102 του Συντάγματος, είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα που παρεμποδίζει την ορθή εφαρμογή του Καλλικράτη. Οι μηχανισμοί χρηματοδότησης με αυτοματοποιημένες διαδικασίες είναι το κλειδί για την επίτευξη ουσιαστικής αποκέντρωσης και ορθού σχεδιασμού.
Η λειτουργία και αποδοτικότητα της Περιφέρειας Αττικής, όπως και κάθε οργανισμού, εξαρτάται σε σημαντικό βαθμό από το διοικητικό προσωπικό. Δεν έχει προβλεφθεί πώς μπορεί να γίνει η ενσωμάτωση του μεταφερόμενου από άλλες υπηρεσίες προσωπικού, ο τρόπος κατά τον οποίο μπορεί να επιτευχθεί ενιαίο και κυρίως δίκαιο για το προσωπικό μισθολόγιο, καθώς και οι δυνατότητες που παρέχονται στην αιρετή Περιφερειακή Αρχή να διαμορφώσει τις υπηρεσίες με βάση τις πραγματικές της ανάγκες. Επιπλέον, σε κάποιες περιπτώσεις προβλέπεται η μεταφορά αρμοδιοτήτων, χωρίς όμως την αντίστοιχη μεταφορά της τεχνογνωσίας.
Το κεντρικό κράτος για να γίνει πιο αποτελεσματικό και ευέλικτο και προκειμένου να πατάξει τη γραφειοκρατία οφείλει να εμπιστευτεί έμπρακτα την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Η πολιτική πρέπει να έχει συνέχεια. Με συνεργασία και όχι με αλληλεπικάλυψη αρμοδιοτήτων, μπορούν να υπερκεραστούν τα εμπόδια. Για παράδειγμα, ο Καλλικράτης προβλέπει τη λειτουργία Μητροπολιτικών επιτροπών, όπως είναι η Μητροπολιτική Επιτροπή Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικών Αναπλάσεων, ωστόσο πώς μπορεί επί της ουσίας να προβεί σε σχεδιασμό η Περιφέρεια Αττικής, όταν ο Οργανισμός της Αθήνας (ΟΡΣΑ) λειτουργεί ως εποπτευόμενος φορέας του Υπουργείο Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής (ΥΠΕΚΑ); Εξάλλου, για τον λόγο αυτό ο Περιφερειάρχης Αττικής, κ. Γιάννης Σγουρός, ζήτησε ο ΟΡΣΑ να περιέλθει στις αρμοδιότητες της Περιφέρειας Αττικής. Ορθώς, συνεπώς, θεσμοθετήθηκαν οι μητροπολιτικές επιτροπές, δεν έχουν όμως, δοθεί οι μητροπολιτικές αρμοδιότητες στις επιτροπές, όπως περιγράφονται στον Καλλικράτη, παρα μόνο γνωμοδοτικού χαρακτήρα.
Η Περιφέρεια Αττικής, στην οποία ζει ο μισός πληθυσμός της χώρας, καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να καταστεί ο «Καλλικράτης» όσο πιο λειτουργικός γίνεται, ενώ παρά τη δυσμενή οικονομική συγκυρία, διατηρεί πλεονασματικό προϋπολογισμό, επιτελώντας ουσιαστικό και κυρίως κοινωνικό έργο (αποχέτευσης ομβρίων, αντιπλημμυρικά, ύδρευσης, άδρευσης, οδοποιϊας, μελέτες, κτιριακά, αθλητικές εγκαταστάσεις, βρεφονηπιακούς σταθμούς και ΚΑΠΗ), αποσκοπώντας στην αναβάθμιση της ποιότητας ζωής των κατοίκων και του περιβάλλοντος.»
* Η Δέσποινα Αφεντούλη είναι Δρ Κοινωνιολογίας-δημοσιογράφος και Περιφερερειακή σύμβουλος Αν. Αττικής.